VERDUURZAMEN HEEFT GEEN ZIN IN MIJN EENTJE, TOCH?

Duurzaamheid. Wat betekent dat nou? Het lijkt erop dat duurzaamheid een modewoord is geworden. Het wordt te pas en te onpas gebruikt door verschillende productieketens. Het woord duurzaamheid komt in veel reclames terug en ook ‘een duurzaam stukje vlees’ komt voorbij (hoe dan?). Wanneer ben je duurzaam bezig? En misschien nog belangrijker: wat kan jij doen om iets bij te dragen aan duurzaamheid?

WAT IS DUURZAAMHEID?

Duurzaamheid is een relatief begrip en voor iedereen anders. Op het internet wordt duurzaamheid ook wel omschreven als: ‘geproduceerd of verkregen op een manier die het milieu en de natuur zo min mogelijk belast’. Maar wat is dan geproduceerd of verkregen, vraag ik mij af. Ik ga jullie in dit artikel niet vermoeien met hoe het gedefineerd kan worden. Voor de één is duurzaam leven namelijk het letten op plastic gebruik, plaatsen van zonnepanelen en het aanleggen van een groene tuin. Waar voor de ander dit bestaat uit het reizen met het openbaar vervoer, koud douchen en plantaardig eten. Wat de definitie van duurzaamheid ook mag zijn, jij kan er iets in bijdragen.

DUURZAAM IS DUUR

Nu kan ik het mij ook voorstellen dat het lastig is om te gaan ‘verduurzamen’ als je hier niet helemaal in thuis bent. Al kan ik je zeggen dat het zoeken blijft, al ben je er meer in thuis. Ik noem het zelf liever bewuster leven en denken in de vele kleine stappen die wel te zetten zijn. Voor jou en voor mij.

Ik heb de afgelopen tijd in de brein van mijn netwerk mogen meekijken en de meest genoemde uitspraken omtrent duurzaamheid waren:

• Duurzaamheid is duur en daardoor alleen voor een bepaalde groep mensen weggelegd (stipt op nummer 1!)
• Duurzaamheid betekent vooral van het gas af, zonnepanelen, groen dak en nog meer drastische, grote en niet voor iedereen haalbare aanpassingen
• Verduurzamen is moeilijk en heeft toch geen zin in mijn eentje

Om allereerst in te gaan op bovenstaande uitspraken, gedachten en overtuigingen. Ik dacht zelf in het verleden ook dat duurzaamheid een leuke sport was voor mensen die al golfden of tennisten en dat de groep die zich dit konden permitteren er vooral mee door moesten gaan. Ik realiseerde mij alleen niet dat ik als individu enorm bezig was met het vervuilen van de wereld. Hallo online shoppen van prullaria, een garderobe die uitpuilde, koffie to go op station, maaltijdsalades van de supermarkt etc. Langzaamaan kwam de bewustwording dat ik echt geen zonnepanelen nodig had om iets bij de dragen aan klimaatverandering. Ik kan namelijk wel stoppen met het minder vervuilen. Dit was dan ook het moment dat ik ging onderzoeken welke acties ik kon doen die lagen binnen mijn handbereik. Want is duurzaam nou echt zo duur? Waar moet ik eigenlijk beginnen en wat heeft de grootste impact?

1. Spullen

De grootste milieu impact komt van de aankoop van nieuwe spullen schrijft Barbara Porcelijn in haar boek: De verborgen impact. Dit is iets wat ik zelf niet voor ogen had denkend aan klimaatverandering en wat ik daar zelf aan bijdraag. Zo schrijft ze: “Vooral elektronica heeft veel effect: een derde van de milieudruk door gebruiksartikelen komt van spullen als computers en mobiele telefoons.”

Ik denk dat het goed is om jezelf zo nu en dan de kritische vraag te stellen: heb ik dit écht nodig of kan ik het ook op een andere manier krijgen? Misschien kun je het ook lenen bij vrienden of kennissen, waardoor je het niet zelf hoeft aan te schaffen. Zo hadden wij van de zomer een hogedrukspuit geleend van vrienden en hebben we wat spullen laten repareren. Mijn toestel werd na dit weetje ook niet meer automatisch ingeruild voor een nieuw model, zoals ik de afgelopen 8 jaar wel heb gedaan. Zo verklein ik niet alleen mijn negatieve impact, maar biedt dit ook financiële voordelen. Het is ook niet zo dat wij nu niks meer aanschaffen, maar hier geldt nu wel: kwaliteit boven kwantiteit.

2. Vlees

Dat vlees een grote impact heeft op ons klimaat komt ook veel terug. Babette Porcelijn brengt dit in haar boek schrikbarend goed naar voren. Voor 120 gram rundvlees is 1800 liter water nodig. Ik herhaal: voor 120 gram rundvlees is 1800 liter water nodig. Dit was voor mij hét moment om stil te staan bij hoeveel vlees ik at. Hiermee zeg ik niet dat je moet stoppen met het eten van vlees, maar dat het wel goed kan zijn om je keuzes te heroverwegen. 

Mijn tip: begin met kleine aanpassingen in je voedingsschema. Kijk wat je als ontbijt anders kunt doen, als lunch kunt vervangen en welke opties er zijn voor het avondeten. Dit hoeft niet allemaal tegelijk. Ook hiermee bespaar je geld, want vlees is niet goedkoop. 

En bovenal: wees niet te streng voor jezelf en elke stap die je zet is er één. Accepteer en respecteer daarbij ook dat je partner, buur, vriend, kennis nog niet zo ver is of hoeft te zijn. Ik had gewild dat iemand mij dit laatste had verteld. Zodra ik namelijk naar mijn man benoemde dat hij wel meer aan het klimaat of de diertjes kon denken, leek hij meer vlees nodig te hebben en steeg mijn bloeddruk. 

En mocht je het nog niet weten: plantaardig(er) eten houdt niet in dat je alleen maar op een wortel en sla mag teren. Het zet je wel even van je routine af door je aan het denken te zetten welke alternatieven er zijn.

3. Kleding

De kledingindustrie staat als tweede in de rij voor meest vervuilende industrie ter wereld. Wist jij dit al? De olie industrie staat op de eerste plaats en laat daarmee ook zien hoe ernstig de situatie omtrent kleding is. Mijn vroegere kledingkast en de kledingbakken die nu nog propvol zitten met kleding zegt genoeg over mijn hoofdrol in deze ‘hoe vervuil ik de boel’ docu. Ook hierbij geldt: consuminder! Wees kritisch in wat je koopt met deze info in je achterhoofd. Het is echt niet altijd nodig om kleding te blijven kopen voor verschillende gelegenheden en er komt ook echt geen dag dat je niks hebt om aan te trekken. Dat zou wat zijn. 

Wat de positieve kant van dit verhaal is: je kunt elk moment stoppen met bijdragen aan dit vervuilende systeem. Een mooie bijkomstigheid is dan ook: je bespaart geld door dit patroon te doorbreken. Hoe mooi is dat!

Conclusie

Is duurzaam dan echt alleen voor een bepaalde groep weggelegd en kan je dit alleen met drastische acties bereiken? Nou, nee. Als mijn boodschap een beetje is overgekomen, kan je eruit opmaken dat duurzaam echt niet duur hoeft te zijn. Integendeel. Het kan je geld opleveren en je negatieve impact drastisch omlaag halen. Kortom, verduurzamen gaat niet alleen over actieve acties zoals het aanleggen van een groene tuin maar ook de focus op jezelf als individu in het minder vervuilen van de wereld. In je eentje kan je dus aanzienlijk meer bereiken dan je zelf denkt! Hoe denk jij er nu over?